This content has been archived. It may no longer be relevant
सांसद आदर्श ग्राम योजना 2024, आपल्या भारत सरकार आपल्या भारताच्या विकासासाठी विविध प्रकारच्या योजना आणते. भारत देशाचे तरुण नागरिक बनवण्यासाठी आणि देशाची आर्थिक घडामोडी हाताळण्यासाठी आणि त्यांना स्वावलंबी बनवण्यासाठी खूप प्रयत्न करतो.
प्रधानमंत्री आदर्श ग्राम योजना भारत सरकारने २०१९-१० मध्ये सुरू केली होती यापूर्वी ही योजना केवळ ५ राज्यांमध्ये प्रायोगिक तत्त्वावर १००० गावांमध्ये सुरू करण्यात आली होती. म्हणजे आसाम हिमाचल प्रदेश बिहार राजस्थान आणि तामिळनाडू. नंतर ही योजना इतर राज्यांमध्ये २०१५ मध्येसंसद पश्चिम बंगाल उत्तर प्रदेश आसाम मध्य प्रदेश कर्नाटक झारखंड आंध्र प्रदेश तेलंगणा ओरिसा उत्तराखंड छत्तीसगड बंगाल आणि हरियाणा या २२ राज्यांमध्ये सुधारित करण्यात आली. प्रधान मंत्री आदर्श अनुसूचित जाती बहुल १५०० गावांमध्येही ग्राम योजना लागू करण्यात आली आहे.
प्रधानमंत्री आदर्श ग्राम योजनेचा उद्देश:-
सांसद आदर्श ग्राम योजनेचा मुख्य उद्देश ५०% पेक्षा जास्त अनुसूचित जातीची लोकसंख्या असलेल्या निवडक गावांचा सर्वांगीण विकास करणे हा आहे. योजनेअंतर्गत सामाजिक आणि आर्थिक निर्देशक सुधारणे. सामाजिक आणि आर्थिक निर्देशकांमध्ये सुधारणा करून अनुसूचित जाती आणि गैर-अनुसूचित जातींच्या लोकसंख्येमध्ये समानता आणणे. किमान सिग्नलची पातळी राष्ट्रीय सरासरीपर्यंत वाढवली पाहिजे. दारिद्र्यरेषेखालील अनुसूचित जातीच्या कुटुंबांना अन्न आणि सुरक्षा प्रदान करा सांसद आदर्श ग्राम योजनाया अंतर्गत सर्व अनुसूचित जातीच्या मुलांना माध्यमिक स्तरापर्यंतचे शिक्षण पूर्ण करण्याचा अधिकार मिळावा. माता आणि बालमृत्यूची सर्व कारणे दूर करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. गरीब कुटुंबांना कुपोषणापासून मुक्त करून त्यांच्या मुलांना अन्न पुरवणे. महिलांच्या बाबतीतही अन्यायकारक घटनांना आळा घालणे.
सांसद आदर्श ग्राम योजना वैशिष्ट्ये:-
| योजनेचे नाव | सांसद आदर्श ग्राम योजना/ पंतप्रधान आदर्श ग्राम योजना |
| संक्षिप्त रुप | SAGY, PMAGY |
| सौजन्य | केंद्र सरकार |
| ज्याने सुरुवात केली | पंतप्रधान नरेंद्र मोदी |
| लाँच तारीख | ११ ऑक्टोबर २०१४ |
| लाभार्थी | गाव |
| विभाग | ग्रामीण विकास मंत्रालय |
प्रधानमंत्री आदर्श ग्राम योजने अंतर्गत संनियंत्रण:-
- सामाजिक सुरक्षा
- आरोग्य संरक्षण
- पोषण
- शिक्षण
- पिण्याचे पाणी
- स्वच्छता
- ग्रामीण रस्ते
- देश कॉटेज
- डिजिटायझेशन
- आर्थिक समावेशन
- कृषी पद्धती इ.
- राहणीमान आणि कौशल्य विकास
सांसद आदर्श ग्राम योजनाअंतर्गत समाविष्ट योजना:-
१. शैक्षणिक विकासाशी संबंधित योजना-
- धोकादायक व्यवसायात गुंतलेल्या व्यक्तींच्या मुलांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती.
- स्वच्छता आणि आरोग्य योजनेअंतर्गत मॅट्रिक शिष्यवृत्ती.
- इयत्ता नववी आणि दहावीच्या अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती.
- अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती.
- अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती.
- एससी विद्यार्थ्यांसाठी राष्ट्रीय परदेशी शिष्यवृत्ती.
- अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी राष्ट्रीय फेलोशिप.
- एससी आणि ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी मोफत कोचिंग योजना.
२. आर्थिक विकास योजना-
- कल्याणकारी अर्थ धोरणे अनुसूचित जातींना वाटप.
- अनुसूचित जाती उपयोजनेसाठी विशेष केंद्रीय सहाय्य
- मॅन्युअल सफाई कामगारांसाठी पणरवास स्वरोजगार योजना.
- योजना राष्ट्रीय अनुसूचित जाती वित्त आणि विकास महामंडळ चालवतात.
- योजना राष्ट्रीय सफाई कर्मचारी वित्त आणि विकास महामंडळ चालवतात.
- डॉ.आंबेडकर फाउंडेशनच्या वतीने चालवल्या जाणाऱ्या योजना
- अनुसूचित जातींसाठी पत वाढ हमी योजना.
- अनुसूचित जातींसाठी व्हेंचर कॅपिटल फंड योजना
३. सामाजिक सक्षमीकरण योजना-
- अनुसूचित जातींच्या कल्याणासाठी स्वयंसेवी संस्थांना सहाय्य.
- अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातींसाठी नागरी हक्क संरक्षण कायदा.
- १९५५ अनुसूचित जमाती आणि अनुसूचित जातींसाठी अत्याचार प्रतिबंधक कायदा.
- १९८९ च्या अंमलबजावणीशी संबंधित योजना.
प्रधानमंत्री आदर्श ग्राम योजनेंतर्गत मंत्रालय:-
- आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय
- मानव संसाधन विकास मंत्रालय
- पेयजल आणि स्वच्छता मंत्रालय
- ग्रामीण विकास मंत्रालय ग्रामीण विकास विभाग
- उर्जा मंत्रालय
- पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालय
- दळणवळण मंत्रालय
- अर्थ मंत्रालय
- कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालय
- कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालय
- महिला आणि बाल विकास मंत्रालय
- इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय
- कामगार आणि रोजगार मंत्रालय
- नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालय
- जमीन संसाधन विभाग
You can also check out Pradhan Mantri Adarsh Gram Yojana.
Here, we cover a small piece of information about the सांसद आदर्श ग्राम योजना. For more information visit the Sansad Adarsh Gram Yojana official website. Stay tuned to get notified about the other Government schemes.