This content has been archived. It may no longer be relevant
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान माहिती:-
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान 2024, केंद्रीय आरोग्य मंत्री डॉ हर्षवर्धन यांनी १० ऑक्टोबर २०१९ रोजी विविध राज्यांचे आरोग्य मंत्री आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासमवेत सुरक्षित मातृत्व आश्वासन सुमन योजना सुरू केली आहे. या योजनेंतर्गत गरोदर महिला आणि नवजात बालकांच्या सुरक्षेसाठी शासनाकडून मोफत आरोग्य सेवा पुरविल्या जाणार आहेत. भारत सरकार या सुरक्षित मातृत्व हमी सुमन योजना २०२२ द्वारे माता आणि नवजात बालकांचे मृत्यू रोखण्याचा प्रयत्न करत आहे. प्रसूतीच्या वेळी गरोदर स्त्रिया आणि नवजात अर्भकांना अधिक संरक्षणाची गरज असते हे आपणास माहीत आहे. त्यामुळे पीएम सुरक्षित मातृत्व हमी योजना २०२२ अंतर्गत , गर्भवती महिलांना प्रसूतीच्या ६ महिन्यांनंतर आणि आजारी नवजात बालकांना मोफत आरोग्य सुविधांचा लाभ दिला जाईल.
या योजनेंतर्गत गर्भवती महिलांची प्रसूतीच्या वेळी रुग्णालये किंवा प्रशिक्षित परिचारिकांच्या देखरेखीखाली खात्री केली जाईल आणि त्यांना रुग्णालयांमध्ये अधिक सुरक्षा प्रदान केली जाईल. या योजनेंतर्गत प्रसूतीच्या वेळी घरोघरी रुग्णालयात जाण्याची सुविधाही शासनाकडून मोफत उपलब्ध करून देण्यात आली आहे.
सुरक्षित मातृत्व आश्वसन सुमन योजना ठळक मुद्दे:-
| योजनेचे नाव | सुरक्षित मातृत्व हमी सुमन योजना |
| ने सुरुवात केली | केंद्र सरकार द्वारे |
| लाभार्थी | गर्भवती महिला आणि नवजात |
| वस्तुनिष्ठ | मोफत आरोग्य सेवा प्रदान करणे |
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान योजनेची उद्देश:-
१. दुस-या किंवा तिस-या त्रैमासिकातील सर्व गर्भवती महिलांची डॉक्टर/तज्ञांनी किमान एक प्रसूतीपूर्व तपासणी केली पाहिजे.
२. सर्व योग्य क्लिनिकल सेवा.
३. योग्य क्लिनिकल परिस्थितींसाठी स्क्रीनिंग.
४. अशक्तपणा गर्भधारणा प्रेरित उच्च रक्तदाब गर्भधारणा मधुमेह इत्यादीसारख्या कोणत्याही क्लिनिकल परिस्थितीचे योग्य व्यवस्थापन.
५. योग्य सल्लागार सेवा आणि सेवांच्या योग्य कागदपत्रांची देखभाल.
६. ज्या गरोदर स्त्रिया कोणत्याही कारणास्तव त्यांची प्रसूतीपूर्व तपासणी करू शकल्या नाहीत त्यांना अतिरिक्त संधी उपलब्ध करून देणे.
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान योजनेअंतर्गत आरोग्य सुविधा:-
- शून्य डोस लसीकरण
- तक्रारींचे वेळेवर निवारण
- डिस्चार्ज झाल्यानंतर आरोग्य संस्थेकडून घरपोच मोफत प्रसूतीची सुविधा
- आरोग्य संस्थेकडून मुलाचे जन्म नोंदणी प्रमाणपत्र प्रदान करणे
- घरापासून आरोग्य संस्थेपर्यंत मोफत वाहतूक
- सुरक्षित मातृत्व पुस्तिका आणि माता आणि बाल संरक्षण कार्ड
- मातृत्वाच्या गुंतागुंत ओळखण्यासाठी आणि व्यवस्थापनासाठी विनामूल्य आणि शून्य खर्चाचा प्रवेश
- स्तनपानासाठी लवकर दीक्षा आणि समर्थन
- प्रसवोत्तर एफपी समुपदेशन
- आणीबाणीच्या परिस्थितीत खात्रीशीर संदर्भ सेवा
सुरक्षित मातृत्व हमी सुमन योजना फायदे:-
१. योजनेअंतर्गत , किमान चार निव्वळ तपासणी होतील सर्व खर्च सरकार देईल.
२. पहिल्या ६ महिन्यांपर्यंत गर्भवती महिलांना संपूर्ण उपचार दिले जातील. पहिल्या तिमाहीत तपासणी केली जाईल.
३. यासोबतच गर्भवती महिलांना कोणताही आजार होऊ नये म्हणून महिलांना टिटॅनस डिपायरियाची लसीकरण करण्यात येणार आहे.
४. गर्भवती महिलांना घर ते रुग्णालयापर्यंत मोफत वाहतूक सुविधाही उपलब्ध करून दिली जाईल.
५. महिलांच्या गरोदरपणात होणाऱ्या गुंतागुंतीमुळे सी-सेक्शनची मोफत सुविधा उपलब्ध करून दिली जाणार आहे.
६. प्रसूतीनंतर ६ महिन्यांपर्यंत महिला आणि बाळाला मोफत आरोग्य लाभ दिले जातील.
७. किमान एक तपासणी आयर्न फॉलिक ऍसिड सप्लिमेंटेशन टिटॅनस डिप्थीरिया इंजेक्शन आणि सर्वसमावेशक ANC पॅकेजचे इतर घटक आणि प्रधानमंत्री सुरक्षा अभियान घर-आधारित नवजात बालकांची काळजी.
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान योजना उद्दिष्ट्य:-
देशात अशा अनेक स्त्रिया आहेत ज्या पैशाच्या कमतरतेमुळे गर्भधारणेच्या वेळी त्यांच्या गरजा पूर्ण करू शकत नाहीत आणि या अवस्थेत आजारी असताना औषधे देखील खरेदी करू शकत नाहीत ज्यामुळे अनेक वेळा आई आणि बाळाचा मृत्यू होतो. याची नोंद घेऊन भारत सरकारने ही सुरक्षित मातृत्व आशा सुमन योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत रुग्णालये किंवा प्रशिक्षित परिचारिकांच्या देखरेखीखाली १००% प्रसूती सुनिश्चित करणे आणि सर्व गर्भवती महिलांना जास्तीत जास्त सुविधा उपलब्ध करून देणे.
योजनेसाठी पात्रता:-
- गर्भावस्थाच्या ३ ते ६ महिन्यात महिला या प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानाचा लाभ घेण्यास पात्र राहील.
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान योजनेची महत्त्वाची कागदपत्रे:-
- अर्जदार महिला भारताची कायमस्वरूपी रहिवासी असावी.
- या योजनेंतर्गत केवळ कमी उत्पन्न असलेली कुटुंबेच अर्ज करू शकतात.
- आधार कार्ड
- निवास प्रमाणपत्र
- शिधापत्रिका
- बँक खाते विवरण
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- मोबाईल नंबर
सुरक्षित मातृत्व आश्वासन सुमन योजनेसाठी अर्ज:-
१. सर्वप्रथम तुम्हाला सुरक्षित मातृत्व आश्वासन सुमन योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.
२. आता तुमच्या समोर होम पेज ओपन होईल.
३. होम पेजवर तुम्हाला Apply Now पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
४. यानंतर अर्ज तुमच्यासमोर उघडेल.
५. या फॉर्ममध्ये विचारलेली सर्व महत्त्वाची माहिती जसे की तुमचे नाव ई-मेल आयडी मोबाईल नंबर पत्ता इ.
६. त्यानंतर तुम्हाला सर्व महत्त्वाची कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील.
७. आता तुम्हाला सबमिट पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
८. अशा प्रकारे तुम्ही सुरक्षित मातृत्व आश्वासन सुमन योजनेअंतर्गत अर्ज करू शकाल.
Helpline Number:- 1800 180 1104
