This content has been archived. It may no longer be relevant
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना सुरू करण्याचा निर्णय २८ सप्टेंबर २०२१ रोजी केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत घेण्यात आला. या योजनेद्वारे देशातील ११.२ लाख सरकारी आणि अनुदानित शाळांमधील ११.८ कोटी मुलांना येत्या ५ वर्षांसाठी केंद्र सरकार कडून पोषण आहार दिला जाईल. आपल्या देशात आजही कुपोषणाला बळी पडलेली अनेक मुले आहेत. कुपोषण दूर करण्यासाठी शासनाकडून विविध योजना राबविण्यात येतात. जेणेकरून देशातील बालकांना पोषक आहार मिळू शकेल.
आज आम्ही तुम्हाला केंद्र सरकारने सुरू केलेल्या अशाच एका योजनेशी संबंधित माहिती देणार आहोत. ज्याचे नाव आहे प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनाआहे. या योजनेद्वारे देशातील सरकारी आणि सरकारी अनुदानित शाळांमधील प्राथमिक वर्गातील विद्यार्थ्यांना पोषण आहार दिला जाणार आहे.
केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना सुरू केली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून शाळेत शिकणाऱ्या मुलांना प्राथमिक वर्गात पोषण आहार दिला जाणार आहे. आतापर्यंत सरकारकडून माध्यान्ह भोजन योजना राबविली जात होती. ज्याद्वारे मुलांना खाऊ देण्यात आला. आता या योजनेचा समावेश प्रधानमंत्री शक्ती निर्माण योजनेत करण्यात येणार आहे. या योजनेला २९ सप्टेंबर २०२१ रोजी मंजुरी देण्यात आली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून शाळेत शिकणाऱ्या मुलांना नुसता आहार न देता पोषण आहार दिला जाणार आहे. ज्यासाठी हिरव्या भाज्या आणि प्रथिनेयुक्त अन्न मेनूमध्ये समाविष्ट केले जाईल.
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना बजेट:-
पोषण शक्ती निर्माण योजनेच्या कार्यासाठी १.३१ लाख कोटी रुपये खर्च केले जातील undefined या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी केंद्र सरकार ५४०६१.७३ कोटी रुपये देणार असून राज्यांचे योगदान ३१७३३.१७ कोटी रुपये असेल. पौष्टिक अन्नधान्य खरेदी करण्यासाठी केंद्र अतिरिक्त ४५ कोटी देणार आहे. याशिवाय डोंगरी राज्यांमध्ये या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी ९०% खर्च केंद्र सरकार आणि १०% राज्य सरकार करणार आहे. या योजनेच्या माध्यमातून देशभरातील सरकारी आणि सरकारी अनुदानित शाळांमधील प्राथमिक वर्गातील विद्यार्थ्यांना आहार दिला जाणार आहे.
ही योजना सन २०२१-२२ ते २०२५-२६ पर्यंत चालवली जाईल. स्वयंपाकी स्वयंपाक सहाय्यकांना थेट लाभ हस्तांतरणाद्वारे मानधन देण्याचे आवाहनही राज्य सरकारांना करण्यात आले आहे. ही रक्कम शाळांना थेट लाभ हस्तांतरणाद्वारेही उपलब्ध करून दिली जाईल.
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना मुद्दे:-
| योजनेचे नाव | प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना |
| सुरुवात केली | केंद्र सरकार |
| लाभार्थी | शासकीय व शासकीय अनुदानित शाळांमध्ये शिकणारे विद्यार्थी |
| लाभार्थ्यांची संख्या | ११.८ कोटी |
| शाळांची संख्या | ११.२ कोटी |
| उद्देश | मुलांना पौष्टिक आहार देणे. |
| बजेट | १.३१ लाख कोटी |
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनेचा उद्देश:-
शासकीय व शासकीय अनुदानित शाळांमध्ये शिकणाऱ्या मुलांना पौष्टिक आहार मिळावा हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. कुपोषण निर्मूलनाच्या उद्देशाने ही योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून बालकांना पौष्टिक आहार उपलब्ध करून दिला जाणार असून त्यामुळे बालके कुपोषणाला बळी पडू शकतील. सुमारे ११.८ कोटी मुले या योजनेचा लाभ घेऊ शकतील. यावरील खर्च केंद्र सरकार आणि राज्य सरकार करणार आहे. आता देशातील मुलांना पोषक आहारासाठी कोणावरही अवलंबून राहण्याची गरज भासणार नाही. कारण त्यांना पोषण आहार शासनाकडून दिला जाणार आहे.
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना फायदे आणि वैशिष्ट्ये:-
१. केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना २०२२ लाँच केली आहे.
२. या योजनेच्या माध्यमातून शाळांमध्ये प्राथमिक वर्गात शिकणाऱ्या मुलांना पोषण आहार दिला जाणार आहे.
३. आतापर्यंत सरकारकडून मध्यान्ह भोजन योजना राबवली जात होती.
४. माध्यान्ह भोजन योजनेतून मुलांना जेवण देण्यात आले.
५. आता या योजनेचा प्रधानमंत्री शक्ती निर्माण योजनेत समावेश करण्यात आला आहे
६. २९ सप्टेंबर २०२१ रोजी योजना मंजूर करण्यात आली.
७. पोशन शक्ती निर्माण योजनेच्या माध्यमातून शाळांमध्ये शिकणाऱ्या मुलांना फक्त आहार न देता पोषण आहार दिला जाणार आहे.
८. २८ सप्टेंबर २०२१ रोजी झालेल्या केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत ही योजना सुरू करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
९. या योजनेद्वारे देशातील ११.२ लाख सरकारी आणि अनुदानित शाळांमधील ११.८ कोटी मुलांना येत्या ५ वर्षांसाठी पोषण आहार दिला जाणार आहे.
१०. या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी १.३१ लाख कोटी रुपये खर्च केले जातील.
११. ५४०६१.७३ कोटी रुपयांचा खर्च केंद्र सरकार करणार आहे.३१७३३.१७ कोटी रुपयांचा खर्च राज्य सरकार करणार आहे.
१२. या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी डोंगरी राज्यांमध्ये ९०% खर्च केंद्र सरकार आणि १०% राज्य सरकार करेल.
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण अभियान महत्वाची कागदपत्रे:-
१. या योजनेचा लाभ शासकीय व शासकीय अनुदानित शाळांमार्फत देण्यात येणार आहे.
२.आधार कार्ड
३. शिधापत्रिका
४.पत्त्याचा पुरावा
५.उत्पन्नाचा पुरावा
६.वयाचा पुरावा
७.पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
८.मोबाईल नंबर
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनेअंतर्गत अर्ज करण्याची प्रक्रिया:-
१. जर तुम्हाला प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल तर तुम्हाला कोणताही अर्ज करण्याची गरज नाही.
२. या योजनेचा लाभ तुम्हाला तुमच्या शाळेमार्फत दिला जाईल.
३. जेणेकरून देशातील प्रत्येक बालकाला पोषक आहार मिळू शकेल.
४. मुलांचे जीवनमान उंचावण्यासाठीही ही योजना प्रभावी ठरेल.
Here, we cover a small piece of information about the प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना. For more information visit the Pradhan Mantri Poshan Scheme official website. Stay tuned to get notified about the other Government schemes.