This content has been archived. It may no longer be relevant

आयुष्मान सहकार योजना काय आहे:-

आयुष्मान सहकार या योजनेंतर्गत ग्रामीण भागात रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये उघडण्यासाठी राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळ (NCDC) कडून सहकारी संस्थांना १०००० कोटी रुपयांचे कर्ज उपलब्ध करून दिले जाईल. यासोबतच रुग्णालय वैद्यकीय महाविद्यालय सुरू झाल्यानंतर इतर आरोग्य सुविधाही उपलब्ध करून देण्यात येणार आहेत.

देशाच्या ग्रामीण भागात आरोग्य सेवा सुविधांच्या पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करण्यासाठी राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळामार्फत आयुष्मान सहकार योजना सुरू करण्यात आलेली आहे. आयुष्मान सहकार या योजनेंतर्गत ग्रामीण भागात रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये उघडण्यासाठी राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळ कडून सहकारी संस्थांना १०००० कोटी रुपयांचे कर्ज उपलब्ध करून दिले जाईल. यासोबतच रुग्णालय वैद्यकीय महाविद्यालय सुरू झाल्यानंतर इतर आरोग्य सुविधाही उपलब्ध करून देण्यात येणार आहेत. जेणेकरून ग्रामीण भागातील लोकांना चांगले उपचार मिळू शकतील. आयुष्मान सहकार योजना अंतर्गत केंद्र सरकार हेल्थकेअर इन्फ्रास्ट्रक्चर तयार करण्यासाठी सहकारी संस्थांचा समावेश करेल.

या योजनेंतर्गत दिले जाणारे कर्ज राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळाकडून सवलतीच्या दरात दिले जाईल. आयुष्मान सहकार योजनेंतर्गत , एनसीडीसीचे व्यवस्थापकीय संपादक संदीप नायक म्हणाले की देशातील सुमारे ५२ रुग्णालये सहकारी संस्थांद्वारे चालविली जातात या रुग्णालयांमध्ये खाटांची संख्या ५ आहे. ही योजना राष्ट्रीय डिजिटल हेल्थ मिशनच्या अनुषंगाने काम करेल. या योजनेंतर्गत ग्रामीण भागातील ज्या सहकारी संस्थांना त्यांच्या परिसरात रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये सुरू करायची आहेत त्यांना या योजनेअंतर्गत अर्ज करावा लागणार आहे.

ही आयुष्मान सहकार योजनाया अंतर्गत महिला बहुसंख्य सहकारी संस्थांना १% व्याज सवलत दिली जाईल. जिथे ग्रामीण भागात सरकारी सेवा उपलब्ध नाहीत. या योजनेद्वारे त्या ठिकाणी शासकीय सेवा उपलब्ध करून देण्यात येणार आहे. व ग्रामीण भागातील जनतेच्या आरोग्याच्या समस्या दूर होतील.

Ayushman-Sahakar-Yojana

आयुष्मान सहकार योजनेची घोषणा:-

केंद्रीय कृषी आणि शेतकरी कल्याण राज्यमंत्री पुरूषोत्तम रूपाल यांनी १९ ऑक्टोबर २०२० रोजी ‘आयुष्मान सहकार योजना’ जाहीर केली.

आयुष्मान सहकार योजना वैशिष्ट्ये:-

१. कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाअंतर्गत स्वायत्तपणे कार्यरत असणाऱ्या ‘राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळ (NCDC)’ या वित्तीय संस्थेच्या माध्यमातून ही योजना राबविण्यात येणार आहे.

२. या योजनेंतर्गत आरोग्य सेवेच्या पायाभूत सुविधा तयार करण्यासाठी सहकारी संस्थांना कर्ज उपलब्ध करून देण्यात येणार आहे.

३. या योजनेसाठी सुमारे १०००० कोटी रूपये एवढा निधी वाटप करण्यात आला आहे.

४. सहकारी संस्थांच्या मार्फत चालविण्यात येणाऱ्या देशातल्या ५२ रूग्णालयांना या योजनेत समाविष्ट करण्यात येणार आहे.

५. राष्ट्रीय आरोग्य धोरण २०१७ नुसार एनसीडीसीच्या माध्यमातून आरोग्य सुविधा पुरविण्यावर लक्ष केंद्रीत करण्यात येणार आहे.

६. आयुष्मान सहकारमध्ये आरोग्य सेवांची स्थापना आधुनिकीकरण विस्तार करणे सुधारणा करणे रूग्णालयांचे नूतनीकरण आणि आरोग्य सेवा तसेच आरोग्य विषयक शिक्षण देण्यासाठी पायाभूत सुविधा तयार करण्याचा समावेश आहे.

आयुष्मान सहकार योजना फायदे:-

१. या योजनेचा लाभ ग्रामीण भागातील लोकांनाच मिळणार आहे.

२. या योजनेअंतर्गत ग्रामीण भागात रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये सुरू करण्यासाठी राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळाकडून सहकारी संस्थांना १० कोटी रुपयांचे कर्ज दिले जाईल.

३. ग्रामीण भागात रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये सुरू झाल्यास ग्रामीण भागाचा विकास होईल.

४. या योजनेंतर्गत सरकारी सोसायट्यांना एनसीडीसीकडूनच कर्ज मिळू शकते.

५. अ‍ॅलोपॅथी किंवा आयुष रुग्णालये वैद्यकीय महाविद्यालये प्रयोगशाळा निदान केंद्रे औषध केंद्रे आणि अधिकसाठी ९.६ टक्के व्याजदराने कर्ज उपलब्ध करून दिले जाईल.

आयुष्मान सहकार योजनेतील घटकांची यादी:-

या योजनेत जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) सहकार्याने भारतीय औषधोपचाराच्या अंतर्गत येणाऱ्या आरोग्य सेवांची सर्व वैशिष्ट्ये समाविष्ट आहेत. आयुष्मान सहकार योजनेंतर्गत समाविष्ट घटकांची यादी आम्ही खाली दिली आहे.

१. आयुष

२.होमिओपॅथी

३.फार्मास्युटिकल उत्पादन

४.औषध चाचणी

५.कल्याण केंद्र

६.आयुर्वेद मसाज केंद्र

७. औषधांची दुकाने

आयुष्मान सहकार योजनेची मुख्य उद्दिष्टे:-

१. या योजनेंतर्गत केंद्र सरकार वैद्यकीय आणि दंत महाविद्यालये आणि नर्सिंग आणि पॅरामेडिकल शिक्षण प्रदान करणार्‍या शैक्षणिक उपक्रमांना देखील समर्थन देईल. परंतु ते सहकारी असले पाहिजेत. डॉक्टरांनी एकत्र येऊन एक सहकारी संस्था स्थापन केली आणि फिजिओथेरपी सेवेसह हॉस्पिटल किंवा केंद्र सुरू केले तरी सरकार त्यांना मदत करू शकेल.

२. NCDC आयुष्मान सहकार योजना अंतर्गत ग्रामीण भागात रुग्णालय वैद्यकीय महाविद्यालयासह अनेक सुविधा पुरविल्या जातील.

३. सरकारकडून देण्यात येणाऱ्या या आर्थिक मदतीमुळे सहकारी संस्थांनाही वैद्यकीय महाविद्यालये आणि रुग्णालये सुरू करता येणार आहेत. ४. केंद्राकडून केल्या जाणाऱ्या शेतकरी कल्याणकारी उपक्रमांना बळ देण्यासाठी ही योजना उपयुक्त ठरेल.

आयुष्मान सहकार योजनेसाठी आवश्यक पात्रता:-

१. कोणत्याही राज्य/बहुराज्य सहकारी संस्थांच्या अंतर्गत नोंदणीकृत कोणतीही सहकारी संस्था.

२. देशातील कायदा उपविधी यामध्ये योग्य तरतुदीसह संबंधित सेवा सुरू करणे.

३. रुग्णालय आरोग्य सेवा आरोग्य शिक्षण आर्थिक सहाय्य विषय पात्र असेल.

४. योजनेअंतर्गत मार्गदर्शक तत्त्वे पूर्ण करणे.

५. NCDC ची मदत राज्य सरकारे/केंद्रशासित प्रदेशांमार्फत दिली जाईल.

६. प्रशासन किंवा थेट सहकारी संस्थांना जे NCDC थेट निधी पूर्ण करतात.

७. मार्गदर्शक तत्त्वे.

८. भारत/राज्य सरकारच्या इतर योजना किंवा कार्यक्रमांशी संबंधित.

९. सरकारी/इतर निधी एजन्सीला परवानगी आहे.

आयुष्मान सहकार योजनेतून आरोग्यविषयक सेवा:-

रुग्णालये, फिजिओथेरपी महाविद्यालय,  योग कल्याण केंद्र,  आयुर्वेद ऍलोपॅथी,  युनानी,  सिद्ध,  होमिओपॅथी आरोग्यसेवा केंद्र,  ज्येष्ठांसाठी आरोग्य दक्षता केंद्र,  दिव्यांगांसाठी आरोग्य दक्षता केंद्र,  मानसिक आरोग्य सेवा केंद्र,  आपत्कालीन वैद्यकीय सेवा,  ट्रॉमा केअर हेल्थ क्‍लब आणि जिम,  आयुष औषधनिर्मिती,  औषध चाचणी प्रयोगशाळा,  दंत चिकित्सा केंद्र,  नेत्रविकार केंद्र,  प्रयोगशाळा,  चाचणी सेवा,  रक्तपेढी,  पंचकर्म चिकित्सा केंद्र.

आयुष्मान सहकार योजनेअंतर्गत उपलब्ध सुविधा:-

आयुष्मान सहकार योजनेअंतर्गत ग्रामीण भागात रुग्णालयांची स्थापना आधुनिकीकरण विस्तार दुरुस्ती नूतनीकरण आरोग्य सेवा आणि शैक्षणिक पायाभूत सुविधा असतील. याशिवाय वैद्यकीय आणि आयुष्य शिक्षण सुरु करण्यासाठी सहकारी रुग्णालयांना मदत केली जाणार आहे. ऑपरेशनला गरज पूर्ण करण्यासाठी कार्यशील भांडवल आणि मार्जिन मनी देखील प्रदान करेल.

तसेच महिला संचालित सहकारी संस्थांना १% व्याज सुबवेशन उपलब्ध करून दिले जाईल. राष्ट्रीय आरोग्य धोरण २०१७ वर लक्ष केंद्रित करण्याची तसेच आरोग्य प्रणालीचे सर्व आयाम, आरोग्य सेवांचे संघटन, तंत्रद्यानात प्रवेश, मानवी संसाधनांचा विकास, वैद्यकीय बहुलता, प्रोत्साहित करण्याच्या उद्देशाने आरोग्य गुंतवणुकीची योजना आखली आहे.

आयुष्मान सहकार योजना व्याजदर कसा पाहावा:-

१. सर्वप्रथम तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल. या मुख्यपृष्ठावर तुम्हाला खाली व्याजदराचा पर्याय दिसेल.

२. तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. या पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर तुमच्यासमोर व्याजदराची पीडीएफ उघडेल तुम्ही या पीडीएफमध्ये व्याजदर पाहू शकता.

आयुष्मान सहकार योजना ऑनलाइन नोंदणी:-

१. सर्वप्रथम तुम्हाला राष्ट्रीय सहकारी विकास महामंडळाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल.

२. या होम पेजवर तुम्हाला कॉमन लोन अॅप्लिकेशन फॉर्मचा पर्याय दिसेल. तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. ऑप्शनवर क्लिक केल्यानंतर तुमच्या समोर पुढील पेज ओपन होईल.

३. या पृष्ठावर तुम्हाला सर्व विचारलेल्या माहितीची निवड करावी लागेल जसे की क्रियाकलाप कर्जाचा उद्देश कर्जाचा प्रकार इ.

४. सर्व माहिती भरल्यानंतर सबमिट बटणावर क्लिक करावे लागेल. अशा प्रकारे तुम्हाला फॉर्म भरला जाईल.

Check out Ayushman Sahakar Yojana official website
PM Ayushaman Sahkar Yojana helpline number- 91-11-26962478, 26960796
PM Ayushaman Sahkar Yojana- mail@ncdc.in